Diac là gì? Ký hiệu, cấu tạo, công dụng, cách đo và kiểm tra diac

Trên các thiết bị điện, dụng cụ cầm tay bạn sẽ thấy có các công tắc bật tắt được gọi là diac. Vậy bạn đã biết diac là gì, công dụng, cấu tạo, cũng như cách kiểm tra và cách đo diac như thế nào? Hãy theo dõi bài viết dưới đây để nắm được các thông tin cần thiết về linh kiện diac trong các máy móc, thiết bị của bạn nhé!

Ký hiệu của Diac

Diac (Diode AC) là một linh kiện bán dẫn. Nó có thể dẫn và truyền tải được dòng điện xoay chiều với điều kiện là mức điện áp đi vào cần có giá trị cao hơn điện áp của diac. Diac tiếng Anh được viết tắt bởi cụm từ diode for alternating current, tức là diode cho dòng điện xoay chiều. Theo một định nghĩa khác, diac là linh kiện bán dẫn có quá trình chuyển sang dẫn dòng ngay khi điện áp rơi đạt mức đánh thủng VBO.

Ký hiệu của diac được đặt theo tiêu chuẩn quốc tế IEC (International Electrotechnical Commission) và có dạng MT1-MT2. Trong đó, MT1 là điện cực A1 và MT2 là điện cực A2 của diac. Điều này giúp cho việc kết nối và sử dụng diac trở nên dễ dàng hơn.

Cấu tạo của Diac là gì

Trên thực tế, diac gồm có 2 điện cực đó là A1 (hoặc MT1) và A2 (hoặc MT2). Thiết bị này tạo ra xung hai chiều sao động trong cùng một điện trở. Mỗi điện cực của diac có thể được dùng như một trong hai cực dương hoặc cực âm. Điều này phụ thuộc vào sự phân cực của điện áp đang áp dụng.

Cấu tạo của diac gồm có hai lớp bán dẫn P-N ghép lại với nhau. Lớp bán dẫn P (Positive) có tính chất dương, trong khi lớp bán dẫn N (Negative) có tính chất âm. Khi hai lớp bán dẫn này ghép lại, sẽ tạo thành một khu vực chuyển đổi giữa hai loại bán dẫn, được gọi là khu vực P-N junction. Khi điện áp được áp dụng vào hai điện cực A1 và A2, sẽ tạo ra một khu vực đánh thủng trong khu vực P-N junction, khiến diac trở thành một linh kiện bán dẫn hoạt động.

Nguyên lý hoạt động của Diac là gì

Nguyên lý hoạt động của diac dựa trên hiệu ứng Zener, tức là hiện tượng khi một điện cực bán dẫn bị đánh thủng, sẽ tạo ra một dòng điện chạy ngược chiều với hướng dòng chính. Khi điện áp được áp dụng vào hai điện cực A1 và A2, sẽ tạo ra một khu vực đánh thủng trong khu vực P-N junction, khiến diac trở thành một linh kiện bán dẫn hoạt động.

Khi điện áp đầu vào tăng lên, điện cực A1 sẽ bị đánh thủng trước, tạo ra dòng điện chạy ngược chiều từ A1 đến A2. Điều này sẽ kéo theo việc điện cực A2 cũng bị đánh thủng, tạo ra một dòng điện chạy ngược chiều từ A2 đến A1. Quá trình này sẽ lặp lại cho đến khi điện áp đầu vào giảm xuống mức nhất định, khiến diac dừng hoạt động.

Công dụng của Diac

Diac có nhiều ứng dụng trong các thiết bị điện tử và mạch điện. Một trong những công dụng chính của diac là tạo ra xung hai chiều sao động trong mạch kích điện. Điều này rất hữu ích trong việc điều khiển các thiết bị điện tử như đèn LED, motor, máy in, máy tính, điều hòa không khí, v.v.

Ngoài ra, diac cũng được sử dụng để bảo vệ mạch điện khỏi các tác động từ bên ngoài, như dao động điện áp hay sự biến đổi nhiễu. Việc sử dụng diac trong mạch điện cũng giúp tăng độ tin cậy và tuổi thọ của các thiết bị điện tử.

Cách đo và kiểm tra Diac

Để đo và kiểm tra diac, bạn cần chuẩn bị một số dụng cụ như:

• Đồng hồ vạn năng: để đo điện trở và điện áp.
• Pin 9V: để cấp nguồn cho diac.
• Bộ phát xung: để tạo ra một xung điện áp đầu vào cho diac.

Để kiểm tra diac, bạn có thể làm theo các bước sau:

1. Kết nối điện cực A1 của diac với cực dương của pin 9V, và kết nối điện cực A2 với cực âm của pin 9V.
2. Sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện trở giữa hai điện cực A1 và A2 của diac. Nếu kết quả đo là rất lớn (trên 100kΩ), có thể chứng tỏ diac đã bị hỏng.
3. Tiếp theo, sử dụng bộ phát xung để tạo ra một xung điện áp đầu vào cho diac. Sử dụng đồng hồ vạn năng để đo điện áp giữa hai điện cực A1 và A2 của diac. Nếu kết quả đo là khoảng 30V, có thể chứng tỏ diac đang hoạt động tốt.

Kết luận

Diac là một linh kiện bán dẫn có tính chất đặc biệt, có khả năng dẫn và truyền tải dòng điện xoay chiều. Với cấu tạo đơn giản và công dụng đa dạng, diac đã trở thành một trong những linh kiện quan trọng trong công nghệ điện tử và thiết kế mạch điện. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về diac và cách đo, kiểm tra linh kiện này. Chúc bạn thành công trong việc sử dụng diac trong các thiết bị điện tử của mình!